انسان‌های موفق امروز، کودکان آگاه دیروز هستند
تاریخ انتشار: ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۷۴۲۲۴
گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ محمدمهدی سیدناصری، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حقوق بین‌الملل: فرهنگ مجموعه‌ای پیچیده از علوم، دانش‌ها، هنرها، افکار، اعتقادات، قوانین و مقررات، آداب و رسوم، سنت‌ها و به طور خلاصه کلیه آموخته‌ها و عاداتی است که یک انسان به عنوان عضو جامعه اخذ می‌کند. در واقع فرهنگ چیزی است که از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود و از محلی به محل دیگر می‌رود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آیین‌ها و فرهنگ‌ها و نیز ادوار تاریخی گوناگون، از جایگاه و حقوق یکسانی برخوردار نبوده‌اند. گستره حقوق آنان در همه جوامع به شرایطی مانند مناسبات اعتقادی و فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی هر دوره بستگی داشته است. موضوع حقوق کودک امروزه در نظام‌های حقوقی گوناگون و مقررات و اسناد بین‌المللی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. ضرورت به رسمیت شناختن حقوق برای کودکان، از یک‌سو، در این اندیشه ریشه دارد که عدالت ورزی بشر برای رسیدن او به سعادت فردی و اجتماعی دارای نقشی اساسی و محوری است، و از سوی دیگر، از ضعف و رشد نیافتگی فیزیکی و ذهنی کودک در استیفای حقوق خود و درنتیجه، نیاز او به حمایت‌ها و مراقبت‌های ویژه پیش و پس از تولد ناشی می‌شود.
این حقوق از جنبه‌های گوناگون و در شاخه‌های مختلف حقوق بررسی شده و دارای ابعاد حقوقی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در عرصه‌ی ملی و بین‌المللی است. صیانت از مصالح عالیه کودکان، مهمترین مبنای حقوق کودک و ابدیت‌بخشیدن به حقِ دارا بودن از حق برای کودکان، توانمندسازی خانواده‌ها و زمینه‌سازی برای رشد مادی و معنوی آنها از مهمترین اهدافِ خاص نظام‌های حقوقی می‌باشد. مصالح عالیه کودکان به چه معناست؟
کودک از حمایت خاصی به صورت کلی برخوردار است و به او از نظر وضع قوانین و سایر وسایل، امکانات و تسهیلاتی داده خواهد شد، تا بتواند از نظر جسمی و فکری و روحی و اجتماعی و اخلاقی به نحو سالم و طبیعی در محیطی آزاد رشد کند، در قوانینی که برای حفظ این منظور وضع می‌شود، مصالح عالی کودک باید بیش از هر نکته دیگری مورد توجه قرار گیرد. مفهوم مصالح عالیه با مفهوم کودک ارتباط نزدیکی دارد، از نظر تاریخی این مفهوم در بستر مسئله حضانت شکل گرفت و توسعه بسیاری پیدا کرد و به صورت کلی رعایت مصلحت یا غبطه کودک به عنوان معیاری مهم در تصمیم گیری‌ها معرفی شده است.
ماهیت مصلحت چیست؟
مصلحت به مفهوم خیر در مقابل مفسد به کار می‌رود، ماهیت خیر به معنای صلاح و خوبی و ماهیت مفسده زشتی و زیان است و به دلیل اینکه خیر و مفسده حدود معینی ندارد، برای همین سبب شده تعدادی از نویسندگان منفعت را مساوی با مصلحت تلقی کرده و رابطه تساوی بین این دو اصطلاح برقرار کردند، و مصلحت عبارت است از آنچه که با مقاصد انسان در امور دنیوی و اخروی یا هردو موافق بوده و نتیجه آن به دست آوردن منفعت یا دفع ضرری باشد.
در متن کنوانسیون حقوق کودک مصوب سال ۱۹۸۹میلادی، به عنوان یکی از مهمترین اسناد حقوق بشری عصر حاضر، از واژه مصلحت استفاده شده است، در مواد ۳ و ۱۸ این کنوانسیون از واژه بهترین در کنار واژه بالا استفاده شده است، که در ترجمه می‌توان از آن به بهترین مصلحت‌ها یا مصالح عالیه تعبیر کرد. مرجع ملی حقوق کودک در وزارت دادگستری جمهوری اسلامی ایران، به عنوان مرجع رسمی دولت ایران که امور کنوانسیون حقوق کودک را بر عهده دارد، جمع میان این دو واژه را در ترجمه ماده ۳ کنوانسیون به منافع کودک ترجمه کرده است، در حالی که همین عبارت در ماده ۱۸ به منافع عالیه کودک ترجمه شده است، که هیچ‌یک از این دو ترجمه دقیق نیست، برای تعیین ترجمه دقیق باید به نظراتی که در کنوانسیون حقوق کودک در مورد مفهوم مصلحت ارائه شده است توجه کرد.
کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد، که زیر نظر دبیرکل این سازمان برای نظارت بر اجرای هرچه بهتر کنوانسیون حقوق کودک فعالیت می‌کند، مفهوم مصلحت را طوری تفسیر کرده که حیطه گسترده‌تری از منفعت دارد و از نظر این کمیته همه عناصری که برای تصمیم گیری در یک موقعیت مشخصی برای یک کودک متخصص یا گروه مشخصی از کودکان ضروری است جزء مفهوم بهترین مصلحت‌ها تلقی می‌شود، که به نظر می‌آید ترجمه روان آن اصطلاح «مصالح عالیه» است.
این کمیته مصادیقی از این عناصر را ارائه کرده است، که عبارت‌اند از: هویت کودک، شامل: جنس، سن و تاریخچه و زمینه‌های ایجاد کودک، دیدگاه‌ها و آرزو‌های کودک، مراقبت و نگهداری از کودک و ایمنی کودک و روابط خانوادگی کودک، ارتباطات اجتماعی کودک با همسالان و بزرگسالان، وضعیت آسیب پذیری کودک، انعطاف پذیری و توانمندسازی کودک، حقوق و نیاز‌های کودک راجع به بهداشت و آموزش و پرورش، توسعه کودک و گذار تدریجی به بزرگسالی و زندگی مستقل، مهارت‌های کودک، و به طور کلی هرگونه نیاز خاص دیگر کودک، تمام این موارد جزء مصلحت کودک هستند و در شرایط خاص هر کودک باید از میان آنها بهترین مصلحت را تعیین نمود، در حالی که واژه منفعت، فقط به سود مالی اختصاص دارد؛ و در نهایت ترجمه عبارت بهترین مصلحت‌ها یا مصالح عالی کودک به منافع عالی کودک صحیح نمی‌باشد، و حقوق کودک سازمان ملل متحد مصلحت را به امور معنوی و اخلاقی و تربیتی معنا کرده است، چون در واقع مصلحت عالیه کودک، همه مواردی را که به منافع معنوی و رشد کودک کمک کند، می‌پردازد و به صرف منافع مادی نمی‌تواند جایگزین شود.
هنر برای کودک به لحاظ اهمیت آن در آموزش، پرورش و تربیت و نیز تاثیر در رشد فکری و خلاقیت وی، بسیار با اهمیت و ضروری است. هیچ کودکی نباید از این عامل مهم یادگیری، بالندگی و مهارت آموزی محروم بماند. در نظام بین الملل حقوق کودک، اگرچه از هنر به عنوان یک حق برای کودک یاد شده، لیکن مولفه‌ها و گستره این حق به درستی شناسایی نشده است؛ در مواردی هنر برای کودکان با سوء برداشت و استفاده ناروا همراه شده، همچنان که گاه یک سونگری به این حق، موجب غفلت از مصلحت اندیشی و صلاح انگاری در تربیت کودکان شده است.
هنر نیرویی خدادادی و ابزاری است بسیار ارزشمند که می‌توان آن را به استخدام اندیشه‌ها و اهداف عالى انسانى و نشر معارف اسلامی و گسترش عدالت اجتماعى درآورد. به همین جهت، هنر از جایگاه متعالی، کارکرد‌های ویژه و تأثیرات بی‌نظیری در فرایند‌های فرهنگی، اخلاقی، آموزشی و نیز بیان وقایع و احساسات برخوردار است؛ و همین نکته بر ضرورت و اهمیت آن در خصوص کودکان مهر تائید می‌نهد.
هنر برای کودک در راستای حق بر آموزش و تربیت و حق بر فرهنگ، حق بر بازی، یک حق روا و ارزشمند برای کودک است. از این رو هیچ کودکی نباید از این عامل مهم یادگیری، بالندگی و مهارت‌آموزی محروم بماند.
حق بر فرهنگ و هنر برای کودک بر مبانی تردید ناپذیری استوار است. عقل به عنوان بهترین و محکم‌ترین مبنا، بر پایه دو بنیان اصلی کرامت و مصلحت، حق هنر را برای کودک مورد شناسایی قرار می‌دهد؛ یعنی کرامت انسانی کودک و نیز تأمین مصالح و مصلحت وی چنین اقتضا می‌کند که برخورداری از هنر و لطایف و فواید آن به مثابه یک حق برای او شناخته شود و در کنار آن از میان ادله نقلی نیز می‌توان عموماتی را یافت که در راستای تکریم طفل و حق تربیت و آموزش برای کودک، حق بر هنر را تائید می کند.
کودکی رویا نیست و حق با کودکان است، یادمان باشد که؛ انسان‌های موفق امروز، کودکان آگاه دیروز بودند و کودکان موفق امروز، شهروندان توسعه‌یافته جامعه فردا خواهند بود. کودکان، برکت زندگی و سرمایه‌های آینده جامعه به شمار می‌آیند. آنان برای رشد و بالندگی خود، نیاز‌ها و در مفهوم دقیق‌تر حقوقی دارند که باید به درستی به آن پرداخت؛ آینده را انسان‌هایی می‌سازند که «امروز» کودک‌اند، کودکان ما «امروز» نیاز دارند که خوب زندگی کنند و به حقوق‌شان احترام گذاشته شود.
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: حقوق حقوق بین الملل کرامت انسانی کنوانسیون حقوق کودک هنر برای کودک بهترین مصلحت مصالح عالیه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۷۴۲۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جنین‌هایی که از شکم مادرشان در اینستاگرام کار می‌کنند
به گزارش تابناک «بچه که نیس، یه وسیله‌اس برای درآمدزایی والدین»، «خب چی میشه؟ یکی دوست داره یه پیج بزنه عکس نوزادی تا بزرگی کودکشو ثبت کنه»، «از جنینی میشه کودک کار اینستاگرامی»، «فک می‌کنم من تنها مادری هستم که به انتخاب پسرم احترام گذاشتم و تا خودش نخواد براش پیج نمیزنم»، «تو کشورهای دیگه کودک تا یه سنی حق نداره توسط والدین در شبکه مجازی یا لایوها دیده بشه»؛ این‌ها بخشی از پیام‌های مخاطبان در فضای مجازی است که در واکنش به صفحه‌های اینستاگرامی کودک اینفلوئنسرهایی که هنوز متولد نشده‌اند به ثبت رسیده است.
این درحالیست که رئیس گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی تهران شهرام خرازی‌ها ۱۶ اردیبهشت ماه گفت که «والدین با انتشار عکس جنین در فضای مجازی حقوق مادی و معنوی کودک خود را مورد تجاوز قرار می‌دهند.»
چند سالی است که پای کودکان و حتی نوزادان به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی باز شده است. پیشتر خبر دستگیری پدری خبرساز شد که پسر ۶ ساله خود را مجبور به استفاده از الفاظ رکیک در فضای مجازی می‌کرد تا با استفاده از شیرین زبانی کودک، تعداد دنبال کنندگان صفحه اینستاگرامی خود را بالا ببرد.
آمار مستند و رسمی از تعداد کودکان اینستاگرامی موجود نیست، اما مددکاران اجتماعی خبر از رشد تصاعدی این کودکان در فضای مجازی و پایین آمدن روزانه سن اینفلوئنسرهای اینستاگرامی می‌دهند. به طوری که برخی از نوزادها هنوز متولد نشده هزاران دنبال کننده دارند.
اغلب این صفحه‌ها در اینستاگرام با تصاویری از تست بارداری و سونوگرافی آغاز به کار می‌کند و حتی فیلم لحظه تولد برخی از آنها نیز در فضای مجازی موجود است.
البته استفاده ابزاری از کودکان در فضای مجازی تنها مختص به ایران نیست. این موضوع در سال‌های گذشته به یکی از دغدغه‌های اصلی حامیان حقوق کودک در دنیا تبدیل شده است. این فعالان علاوه بر مخالفت با ساختن صفحات مجازی به نام کودکان، انتشار تصاویر صورت کودکان در صفحات والدین را نیز ناقص حقوق اولیه و تاثیر گذار بر سلامت روانی کودکان می‌دانند.
آسیه اناری، روانشناس بالینی کودکان، می‌گوید که «دنیای امروزی و آینده بر اساس همین ارتباطات شکل می‌گیرد. ما نمی‌توانیم بچه‌ها را از دنیای ارتباط‌های مدرن و تکنولوژی دور کنیم.» والدین با ساختن صفحه اینستاگرام به دنبال آرشیو عکس کودکان‌شان هستند. اتفاقا بعضی از بچه‌ها وقتی بزرگتر می‌شوند از دیدن عکس‌های کودکی خود لذت هم می‌برند.
اما محمدصادق باطنی، کارشناس شبکه‌های اجتماعی در حوزه کودک، می‌گوید که اینستاگرام جای خوبی برای آرشیو عکس نیست. با انتشار عکس کودک در فضای مجازی « بچه از همان سن کم به تأییدطلبی عادت می‌کند و این تایید را از آدم‌های مجازی دریافت می‌کند و در بزرگسالی که گرفتن تایید سخت‌تر می‌شود، برای اقناع همان بخشی که در شکل‌گرفتنش دخل و تصرفی نداشته، دست به کارهایی می‌زند که باعث آسیب‌های جدی به شخصیت او می‌شود.»
روانشناسان معتقدند که والدین باید به حریم خصوصی فرزندان خود توجه کنند و هر عکسی را منتشر نکنند. علاوه بر این باید قوانین سخت گیرانه‌تری را از جانب شبکه‌های اجتماعی برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی از کودکان تصویب شود.
فارس
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد