به نقل از «آنا»

انسان‌های موفق امروز، کودکان آگاه دیروز هستند

تاریخ انتشار: ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۷۴۲۲۴

گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ محمدمهدی سیدناصری، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حقوق بین‌الملل: فرهنگ مجموعه‌ای پیچیده از علوم، دانش‌ها، هنرها، افکار، اعتقادات، قوانین و مقررات، آداب و رسوم، سنت‌ها و به‌ طور خلاصه کلیه آموخته‌ها و عاداتی است که یک انسان به عنوان عضو جامعه اخذ می‌کند. در واقع فرهنگ چیزی است که از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود و از محلی به محل دیگر می‌رود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آیین‌ها و فرهنگ‌ها و نیز ادوار تاریخی گوناگون، از جایگاه و حقوق یکسانی برخوردار نبوده‌اند. گستره حقوق آنان در همه جوامع به شرایطی مانند مناسبات اعتقادی و فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی هر دوره بستگی داشته است. موضوع حقوق کودک امروزه در نظام‌های حقوقی گوناگون و مقررات و اسناد بین‌المللی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. ضرورت به رسمیت شناختن حقوق برای کودکان، از یک‌سو، در این اندیشه ریشه دارد که عدالت‌ ورزی بشر برای رسیدن او به سعادت فردی و اجتماعی دارای نقشی اساسی و محوری است، و از سوی دیگر، از ضعف و رشد نیافتگی فیزیکی و ذهنی کودک در استیفای حقوق خود و درنتیجه، نیاز او به حمایت‌ها و مراقبت‌های ویژه پیش و پس از تولد ناشی می‌شود.

این حقوق از جنبه‌های گوناگون و در شاخه‌های مختلف حقوق بررسی شده و دارای ابعاد حقوقی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در عرصه‌ی ملی و بین‌المللی است. صیانت از مصالح عالیه کودکان، مهمترین مبنای حقوق کودک و ابدیت‌بخشیدن به حقِ دارا بودن از حق برای کودکان، توانمندسازی خانواده‌ها و زمینه‌سازی برای رشد مادی و معنوی آنها از مهمترین اهدافِ خاص نظام‌های حقوقی می‌باشد. مصالح عالیه کودکان به چه معناست؟

کودک از حمایت خاصی به صورت کلی برخوردار است و به او از نظر وضع قوانین و سایر وسایل، امکانات و تسهیلاتی داده خواهد شد، تا بتواند از نظر جسمی و فکری و روحی و اجتماعی و اخلاقی به نحو سالم و طبیعی در محیطی آزاد رشد کند، در قوانینی که برای حفظ این منظور وضع می‌شود، مصالح عالی کودک باید بیش از هر نکته دیگری مورد توجه قرار گیرد. مفهوم مصالح عالیه با مفهوم کودک ارتباط نزدیکی دارد، از نظر تاریخی این مفهوم در بستر مسئله حضانت شکل گرفت و توسعه بسیاری پیدا کرد و به صورت کلی رعایت مصلحت یا غبطه کودک به عنوان معیاری مهم در تصمیم گیری‌ها معرفی شده است.

ماهیت مصلحت چیست؟

مصلحت به مفهوم خیر در مقابل مفسد به کار می‌رود، ماهیت خیر به معنای صلاح و خوبی و ماهیت مفسده زشتی و زیان است و به دلیل اینکه خیر و مفسده حدود معینی ندارد، برای همین سبب شده تعدادی از نویسندگان منفعت را مساوی با مصلحت تلقی کرده و رابطه تساوی بین این دو اصطلاح برقرار کردند، و مصلحت عبارت است از آنچه که با مقاصد انسان در امور دنیوی و اخروی یا هردو موافق بوده و نتیجه آن به دست آوردن منفعت یا دفع ضرری باشد.

در متن کنوانسیون حقوق کودک مصوب سال ۱۹۸۹میلادی، به عنوان یکی از مهمترین اسناد حقوق بشری عصر حاضر، از واژه مصلحت استفاده شده است، در مواد ۳ و ۱۸ این کنوانسیون از واژه بهترین در کنار واژه بالا استفاده شده است، که در ترجمه می‌توان از آن به بهترین مصلحت‌ها یا مصالح عالیه تعبیر کرد. مرجع ملی حقوق کودک در وزارت دادگستری جمهوری اسلامی ایران، به عنوان مرجع رسمی دولت ایران که امور کنوانسیون حقوق کودک را بر عهده دارد، جمع میان این دو واژه را در ترجمه ماده‌ ۳ کنوانسیون به منافع کودک ترجمه کرده است، در حالی که همین عبارت در ماده‌ ۱۸ به منافع عالیه کودک ترجمه شده است، که هیچ‌یک از این دو ترجمه دقیق نیست، برای تعیین ترجمه دقیق باید به نظراتی که در کنوانسیون حقوق کودک در مورد مفهوم مصلحت ارائه شده است توجه کرد.

کمیته‌ حقوق کودک سازمان ملل متحد، که زیر نظر دبیرکل این سازمان برای نظارت بر اجرای هرچه بهتر کنوانسیون حقوق کودک فعالیت می‌کند، مفهوم مصلحت را طوری تفسیر کرده که حیطه گسترده‌تری از منفعت دارد و از نظر این کمیته همه عناصری که برای تصمیم گیری در یک موقعیت مشخصی برای یک کودک متخصص یا گروه مشخصی از کودکان ضروری است جزء مفهوم بهترین مصلحت‌ها تلقی می‌شود، که به نظر می‌آید ترجمه روان آن اصطلاح «مصالح عالیه» است.

این کمیته مصادیقی از این عناصر را ارائه کرده است، که عبارت‌اند از: هویت کودک، شامل: جنس، سن و تاریخچه و زمینه‌های ایجاد کودک، دیدگاه‌ها و آرزو‌های کودک، مراقبت و نگهداری از کودک و ایمنی کودک و روابط خانوادگی کودک، ارتباطات اجتماعی کودک با همسالان و بزرگسالان، وضعیت آسیب پذیری کودک، انعطاف پذیری و توانمندسازی کودک، حقوق و نیاز‌های کودک راجع به بهداشت و آموزش و پرورش، توسعه کودک و گذار تدریجی به بزرگسالی و زندگی مستقل، مهارت‌های کودک، و به طور کلی هرگونه نیاز خاص دیگر کودک، تمام این موارد جزء مصلحت کودک هستند و در شرایط خاص هر کودک باید از میان آنها بهترین مصلحت را تعیین نمود، در حالی که واژه منفعت، فقط به سود مالی اختصاص دارد؛ و در نهایت ترجمه عبارت بهترین مصلحت‌ها یا مصالح عالی کودک به منافع عالی کودک صحیح نمی‌باشد، و حقوق کودک سازمان ملل متحد مصلحت را به امور معنوی و اخلاقی و تربیتی معنا کرده است، چون در واقع مصلحت عالیه کودک، همه مواردی را که به منافع معنوی و رشد کودک کمک کند، می‌پردازد و به صرف منافع مادی نمی‌تواند جایگزین شود.

هنر برای کودک به لحاظ اهمیت آن در آموزش، پرورش و تربیت و نیز تاثیر در رشد فکری و خلاقیت وی، بسیار با اهمیت و ضروری است. هیچ کودکی نباید از این عامل مهم یادگیری، بالندگی و مهارت آموزی محروم بماند. در نظام بین الملل حقوق کودک، اگرچه از هنر به عنوان یک حق برای کودک یاد شده، لیکن مولفه‌ها و گستره این حق به درستی شناسایی نشده است؛ در مواردی هنر برای کودکان با سوء برداشت و استفاده ناروا همراه شده، همچنان که گاه یک سونگری به این حق، موجب غفلت از مصلحت اندیشی و صلاح انگاری در تربیت کودکان شده است.

هنر نیرویی خدادادی و ابزاری است بسیار ارزشمند که می‌توان آن را به استخدام اندیشه‌ها و اهداف عالى انسانى و نشر معارف اسلامی و گسترش عدالت اجتماعى درآورد. به همین جهت، هنر از جایگاه متعالی، کارکرد‌های ویژه و تأثیرات بی‌نظیری در فرایند‌های فرهنگی، اخلاقی، آموزشی و نیز بیان وقایع و احساسات برخوردار است؛ و همین نکته بر ضرورت و اهمیت آن در خصوص کودکان مهر تائید می‌نهد.

هنر برای کودک در راستای حق بر آموزش و تربیت و حق بر فرهنگ، حق بر بازی، یک حق روا و ارزشمند برای کودک است. از این رو هیچ کودکی نباید از این عامل مهم یادگیری، بالندگی و مهارت‌آموزی محروم بماند.

حق بر فرهنگ و هنر برای کودک بر مبانی تردید ناپذیری استوار است. عقل به عنوان بهترین و محکم‌ترین مبنا، بر پایه دو بنیان اصلی کرامت و مصلحت، حق هنر را برای کودک مورد شناسایی قرار می‌دهد؛ یعنی کرامت انسانی کودک و نیز تأمین مصالح و مصلحت وی چنین اقتضا می‌کند که برخورداری از هنر و لطایف و فواید آن به مثابه یک حق برای او شناخته شود و در کنار آن از میان ادله نقلی نیز می‌توان عموماتی را یافت که در راستای تکریم طفل و حق تربیت و آموزش برای کودک، حق بر هنر را تائید می کند.

کودکی رویا نیست و حق با کودکان است، یادمان باشد که؛ انسان‌های موفق امروز، کودکان آگاه دیروز بودند و کودکان موفق امروز، شهروندان توسعه‌یافته جامعه فردا خواهند بود. کودکان، برکت زندگی و سرمایه‌های آینده جامعه به شمار می‌آیند. آنان برای رشد و بالندگی خود، نیاز‌ها و در مفهوم دقیق‌تر حقوقی دارند که باید به درستی به آن پرداخت؛ آینده را انسان‌هایی می‌سازند که «امروز» کودک‌اند، کودکان ما «امروز» نیاز دارند که خوب زندگی کنند و به حقوق‌شان احترام گذاشته شود.

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: حقوق حقوق بین الملل کرامت انسانی کنوانسیون حقوق کودک هنر برای کودک بهترین مصلحت مصالح عالیه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۷۴۲۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شناسایی ۱۰۰ کودک مبتلا به اوتیسم در نیشابور

 

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خراسان رضوی؛  معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی نیشابور با بیان این که شناسایی کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم و ارجاع به مرکز توانبخشی و درمانی در ۶ ماهه دوم سال ۱۴۰۲ نسبت به۶ ماهه نخست آن رشد چهار برابری داشته است افزود: در نیمه نخست سال ۱۴۰۲ ، ۲۰ کودک مبتلا به اوتیسم و در نیمه دوم سال گذشته ۸۰ کودک مبتلا به اوتیسم شناسایی شدند.

وی ادامه داد: در راستای اجرای دستورالعمل وزارتی و شیوه‌‎نامه پذیرش و ارائه خدمت به بیماران مبتلا به اختلال اوتیسم و همچنین اهمیت شناسایی به هنگام کودکان دارای طیف اوتیسم، فرایند شناسایی و غربالگری این بیماران طی جلسات متعددی با معاونت بهداشت، بهزیستی، آموزش و پرورش و مرکز توانبخشی و درمانی در سال گذشته بازبینی شد و آموزش پزشکان، بهورزان و مراقبان پایگاه های سلامت و مربیان مدارس سطح شهر به عنوان بخش مهمی از فرآیند شناسایی به طور ویژه در دستور کار قرار گرفت.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی نیشابور گفت: با آموزش و حساس‌سازی افراد دخیل در شناسایی و غربالگری که با همکاری گروه سلامت جمعیت، خانواده و مدارس و گروه سلامت روان، اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشت انجام شد، شناسایی کودکان مبتلا به اوتیسم انجام و مبتلایان به مرکز توانبخشی و درمانی ارجاع شدند.

توحیدی افزود: در مرکز توانبخشی پس از انجام تست‌های تشخیصی و محرز شدن اختلال طیف اوتیسم توسط متخصص روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی، اقدامات آموزشی و درمانی موردنیاز برای کودک آغاز می‌شود.

وی ادامه داد: هزینه مداخلات درمانی برای کودکان مبتلا به اوتسیم بسیار زیاد است به گونه‌ای که در ماه بین ۷۰ تا ۸۰ میلیون ریال برای هر کودک هزینه باید انجام شود اما خوشبختانه بخش قابل توجهی از هزینه‌های درمان این کودکان تا ۱۴ سالگی، در قالب بسته حمایتی بیماران خاص و صعب العلاج از سوی سازمان‌های بیمه‌گر و اداره بهزیستی به مرکز توانبخشی پرداخت و والدین هیچ گونه هزینه‌ای برای درمان فرزند خود برعهده ندارند.

این مسئول با بیان این که تشخیص ابتلا به اوتیسم در کودکان پسر حدود چهار برابر کودکان دختر است گفت: تشخیص ابتلای به اوتیسم غالبا بعد از ۲ سالگی دقیق‌تر است ولی به دلیل مراجعات دیرهنگام والدین با توجه به عدم پذیرش آنان، متاسفانه تشخیص ها بعد از زمان طلایی مداخله یعنی بعد از سن پنج سالگی صورت می‌گیرد.

توحیدی با تأکید بر این که هر چه کودک مبتلا به اختلال اوتیسم در سنین پایین تر و تا کمتر از سه سالگی شناسایی شود اقدامات درمانی برای او مؤثرتر خواهد بود افزود: علاوه بر پزشکان، مراقبان سلامت و مربیان مدارس و والدین نیز در صورت مشاهده رفتارهای غیرمعمول کودک خود نظیر رفتارهای کلیشه‌ای و تکراری، عدم ارتباط چشمی مناسب، عدم واکنش به صدا زدن نام و انجام بازی‌های تکراری و متعاقب آن مراجعه زودهنگام به پایگاه‌های بهداشتی، نقش مهمی در شناسایی و شروع روند درمانی کودک مبتلا به اختلال اوتیسم دارند.

دانشگاه علوم پزشکی نیشابور به ۵۸۰ هزار نفر جمعیت چهار شهرستان نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان جلگه، خدمات بهداشتی و درمانی ارائه می‌کند.